Koniec końców o The End

Każdy z koncertów The Doors, a przynajmniej tych z udziałem Jima Morrisona, był jedynym w swoim rodzaju widowiskiem, całkowicie nieprzewidywalnym i fascynująco niebezpiecznym. Utworem, w którym Morrison pokazywał cały swój potencjał aktorski i rozwijał skrzydła swojej szalonej osobowości scenicznej, był utwór The End. 

Niezwykle ciekawa jest sama historia powstania tekstu piosenki. W 1966 roku Jim miał obsesję na punkcie dramatu Sofoklesa Król Edyp. Wyszukiwał o nim informacje, analizował i dyskutował z kolegą, wykładowcą psychologii na UCLA, na temat kompleksu Edypa. W tym samym czasie kariera Doorsów zaczęła nabierać rumieńców. W niedalekiej przyszłości widniała perspektywa podpisania kontraktu płytowego, w związku z czym wrażliwemu, wyczekującemu pozytywnego przełomu w swoim życiu Jimowi zaczęło się mieszać w głowie. Niemal codziennie brał kwas, chodził zamroczony i powtarzał w kółko te same słowa, swoją własną, obsceniczną edypową mantrę: Pieprzyć matkę, zabić ojca, zabić ojca, pieprzyć matkę. Artysta mruczał ją bez przerwy, chcąc w ten sposób wedrzeć się do własnej podświadomości. Czy się udało? Chyba tak, bo pewnego wieczora, gdy The Doors miało zagrać koncert w barze Whisky, ich wokalista nie pojawił się na scenie. Po pewnym czasie koledzy z zespołu, pod groźbą nieotrzymania honorarium za występ w niepełnym składzie, przywlekli całkowicie odurzonego LSD Jimmy’ego. Gdy ten doszedł nieco do siebie, koncert mógł się rozpocząć. W pewnym momencie wokalista powiedział Rayowi, żeby zaczął grać The End. Zaskoczony Manzarek nie wiedział, co zrobić, bo ten utwór grali zawsze na samym końcu. Przy uporze niemal nieprzytomnego Morrisona, Doorsi rozpoczęli wykonanie The End, które miało zmienić bieg ich kariery i już na zawsze przejść do historii rock and rolla. Jim bowiem, w trakcie trwania utworu, zmienił bez ostrzeżenia tekst piosenki. Nagle Ray Manzarek zrozumiał, co robi Jim. Odgrywa własną interpretację Króla Edypa! Wokalista zrobił chwilę przerwy, po czym ryknął nieludzkim głosem: Ojcze? Chcę cię zabić. Matko? Chcę… Pieprzyć cię mamo, pieprzyć cię mamo całą noc…! Potem nastąpiła sekwencja nieokreślonych wrzasków, konwulsyjnych ruchów i hipnotycznej muzyki. Jim był w transie, w swoim własnym świecie, we własnym teatrze, który odgrywał się w jego własnej głowie i który nikt poza nim samym nie rozumiał.

The Doors - The End (live)

Występ był oczywiście niewyobrażalnym skandalem. Rozwścieczony do granic możliwości właściciel klubu, Phil Tanzini, wyrzucił ich z lokalu i zabronił kiedykolwiek tam wracać. Anegdota głosi, że w obliczu szalejącego ze złości i gniewu Tanziniego, Jim miał się uśmiechnąć i spytać: Ale do baru mogę przychodzić? Manzarek zaś dodał za zbiegającym ze schodów Philem: Słyszałeś kiedyś o Królu Edypie? The End było końcem początku oszałamiającej kariery The Doors, a sam utwór, z własną interpretacją Morrisona, przeszedł do legendy. W tym utworze, a zwłaszcza w jego wykonaniach scenicznych, Jim pokazuje całą swoją naturę dionizyjskiego boga. Miota się, syczy, skacze, wije się, ryczy, wydobywa z siebie niewyobrażalne dźwięki, by po sekundzie stać się przerażająco spokojnym. On, tekst utworu i muzyka są jednością i nie da się ich oddzielić. Manzarek, Densmore i Krieger stanowią idealnie wtapiające się tło instrumentalne, które jednak z niezwykłą intuicją i precyzją współgrają z nieobliczalnym szaleństwem wokalisty. 

Jim wydaje się stworzony do roli muzyka-performera. Ten uwielbiający występować dla publiczności „Pan Charyzma”, jak go nazywali fani, sam przyznał kiedyś, że kocha koncertowanie. Nie ma nic wspanialszego, niż granie przed publicznością.(…) Nie można się całkiem rozluźnić, bo ma się… obowiązek wobec tych ludzi. Trzeba być dobrym. Ludzie patrzą. Słowa te dosyć obco brzmią w ustach człowieka, na którego wzrok obserwujących go ludzi pobudzał do wszystkiego, tylko nie życzliwych zachowań. On był swoją muzyką, a jego muzyka była cała nim – możliwe, że ten efekt potęgowały, o ile nie tworzyły potężne dawki narkotyków. Mimo to można było niezaprzeczalnie stwierdzić, że Jim ma ogromny potencjał aktorski, który pokazywał przy interpretacji swoich tekstów. Widać to było chyba najbardziej w The End.